Terpeny

W tym artykule zostaną przedstawione dwa rodzaje wtórnych metabolitów, które powstają w wyniku biosyntezy konopi i prawdopodobnie osiągają efekt synergii wraz z kannabinoidami.

Zaobserwowano, że kannabinoidy nie są jedynymi substancjami czynnymi w konopiach, które mają naturalne działanie terapeutyczne lub też takie, które modyfikuje właściwości kannabinoidów. Dotychczas zostały zidentyfikowane dwie grupy substancji, czyli: terpeny i flawonoidy, które to występują w wystarczających stężeniach, by mieć aktywność farmakologiczną. Przeprowadzono jednak za mało badań by stwierdzić, jaki rodzaj związków „najchętniej współpracuje” z kannabinoidami. Na szczęście oba rodzaje substancji (terpeny i flawonoidy) coraz częściej skupiają na sobie uwagę środowiska naukowego i medycznego, ponieważ ich właściwości lecznicze są sprawdzone i pewne. W poniższych punktach postaramy się pokazać aktualny stan badań na temat aktywności biologicznej i efektu synergicznego pomiędzy tymi substancjami czynnymi a kannabinoidami.

Terpeny

Terpeny to lotne związki organiczne utworzone przez związek węglowodorowy o 5 atomach węgla, znanych jako izopren. Najmniejsze i najbardziej lotne związki to monoterpeny, które powstają poprzez biosyntezę dwóch cząsteczek izoprenu. Największe i najmniej lotne to związki składające się z trzech lub więcej cząsteczek izoprenu i nazywa się je seskwiterpenami. Terpeny to metabolity wtórne, które są odpowiedzialne w roślinie za jej aromat oraz smak i stanowią większość produkowanego przez nią olejku aromatycznego.

Terpeny i kannabinoidy dzielą się swoją drogą biosyntezy, więc w rzeczywistości kannabinoidy są związkami terpenofenylowymi. W konopiach terpeny dzielą się również biosyntezą i miejscami akumulacji. Tak więc oba typy związków znajdują się gruczołach włosków liści oraz kwiatów i gromadzą się w dużych ilościach w żywicy. Wykazano, że stosunek monoterpenów i seskwiterpenów w liściach i kwiatach jest inny. Wynika to z dominacji włosków w liściach, które są bardziej wyspecjalizowane w syntezie terpenów, a kwiaty są bardziej obfite w główkowate włośniki, które zajmują się syntezą monoterpenów i kannabinoidów. Proporcja terpenów w roślinie jest zwykle mniejsza niż 1%, ewentualnie aż do osiągnięcia 10% kompozycji żywicznej.

Terpeny mają różne funkcje w roślinach. Dwie główne z nich to ochrona przed owadami i zwierzętami roślinożernymi oraz przed wysokimi temperaturami. Rośliny reagują wytwarzając terpeny w obszarach dotkniętych przez działanie owadów i zwierząt roślinożernych i tworzą gorzkie związki, które odstraszają je, a nawet zmniejszają działanie pestycydów w niektórych przypadkach. Monoterpeny, które są bardziej zmienne, dominują w kwiatostanach do odstraszania owadów. Seskwiterpeny, które są bardziej gorzkie, znajdują się na liściach i działają odstraszająco na zwierzęta roślinożerne. Niektóre terpeny mogą działać w roślinach jako przynęta, albo do przyciągania drapieżnych owadów zapylających. Kiedy rośliny wyczuwają wzrost temperatury, zaczynają syntezować więcej terpenów. Terpeny parują w wysokiej temperaturze, tworząc strumień powietrza, który chłodzi roślinę i zmniejsza jej „pocenie”, zapobiegając wysuszeniu. W konopiach terpeny są wydzielane w postaci żywicy, która jest lepka i „przykleja” nieprzyjazne owady. Dlatego też zapach konopi jest najsilniejszy w ciągu pierwszych godzin porannych (gdyż z czasem terpeny zdążą wyparować) i zbiory powinny następować właśnie w tym czasie, by uzyskać maksymalną ilość olejku.

Olejek konopi jest głównie utworzony przez dużą część monoterpenów i zmienną ilość seskwiterpenów. Takie proporcje, łącznie z wynikami ekstrakcji, wynikają głównie ze stopnia wysuszenia. W rzeczywistości wydajność ekstrakcji olejku przez destylację z parą wodną świeżych roślin jest mniejsza niż 1%, o składzie 80-90% monoterpenów i 10-20% seskwiterpenów. Niemniej jednak skład suchego materiału roślinnego będzie inny i może osiągnąć nawet 50% w seskwiterpenów i tylko 0,1% monoterpenów, ponieważ te drugie szybko parują i ulatują z rośliny. Dlatego olejki, które otrzymuje się przemysłowo z wysuszonych części roślin są bogatsze w seskwiterpeny.

Niemniej jednak terpeny są odpowiedzialne nie tylko za aromat, ale również pełnią istotną rolę biologiczną i terapeutyczną. Zostało naukowo potwierdzone, że olejki eteryczne z roślin mają właściwości terapeutyczne i można z nich korzystać w aromaterapii. Te oleje i czyste terpeny można także stosować jako środki aromatyzujące w przemyśle spożywczym, gdyż stanowią związki nietoksyczne.

Najliczniejsze terpeny z konopi, które stanowią większość ich olejku to monoterpeny: mircen, pinen, limonen, linalol, eukaliptol i seskwiterpeny: kariofilen. Różnice w proporcji między tymi terpenami powodują szeroki zakres aromatów, które można znaleźć w konopiach. Udowodniono ostatnio, że terpeny mają właściwości lecznicze i bardzo często tworzą synergiczny efekt z kannabinoidami.

Mircen

articles-los-terpenos_text_1

mircen

Mircen lub β-mircen jest monoterpenem, węglowodanem i głównym składnikiem olejku dzikiego tymianku, co stanowi 40% jego całkowitej kompozycji. Znajduje się też w wysokich stężeniach w innych roślinach, takich jak np. w chmielu, mango i odmianach limonki. Mircen jest uspokajającym aktywnym składnikiem chmielu, który jest stosowany w ziołolecznictwie i naturalnych sposobach leczenia zaburzeń snu.

Badania na zwierzętach laboratoryjnych wykazały, że mircen ma właściwości uspokajające, nasenne, przeciwbólowe i zwiotczające mięśnie. Jego mechanizm działania nie został jeszcze całkowicie odkryty, jednak stwierdzono, że mircen wpływa na barierę krew-mózg i tym samym sprzyja przenikaniu kannabinoidów do mózgu i zwiększenie efektów ich działania.

Najnowsze badania pokazują, że różne odmiany konopi mają inną zawartość mircenu. I tak w Indica jest ich więcej niż w Sativa i stanowią one aż 80-90% wszystkich terpenów. Dzięki temu Indica jest bardziej relaksująca i uspokajająca.

Pinen

pinen

pinen

Pinen to ogólna nazwa dwóch izomerów bicyklicznych monoterpenów: α-pinen, β-pinen, które są głównymi składnikami żywicy sosny i innych drzew iglastych. W istocie te związki nie występują tylko w królestwie roślin, ale stwierdzono, że są one częścią systemu komunikacji chemicznej owadów, jak również działają jak środek odstraszający owady.

Związki te mają niekiedy silniejsze działanie na choroby niż antybiotyki. Przypisuje się im działania przeciwzapalne, blokujące sygnał zapalny w podobny sposób jak mircen. Można też je przyjmować też jako lek rozszerzający oskrzela u ludzi, kiedy są one wdychane w niskich stężeniach. Efekt ten może powodować większą absorpcję kannabinoidów podczas palenia skrętów lub przy wdychaniu pary.

α-pinen jest inhibitorem acetylocholinoesterazy, ma korzystny wpływ na pamięć i może zmniejszyć negatywne skutki działania THC. α-pinen służy także jako podstawa dla biosyntezy receptorów kannabinoidowych CB2. Pinen wydaje się być bardzo zrównoważony w różnych odmianach konopi i stanowi około 10% grupy terpenów, jednak nigdy nie przekracza 15-20%.

Limonen

limonen

limonen

Limonen należy do grupy monoterpenów i jest głównym składnikiem olejku z cytryny i innych owoców cytrusowych (na co może wskazywać jego nazwa). Jest to również drugi najbardziej rozpowszechniony w przyrodzie terpen i jest produktem pośrednim w biosyntezie innych terpenów. W przeciwieństwie do pinenu, limonen nie został odkryty w świecie owadów, jednak też ma pewne właściwości jak środki owadobójcze. Jest on powszechnie stosowany w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym jako środek aromatyzujący. Najnowsze badania pozwoliły odkryć jego przydatność w produkcji plastrów na skórę w celu zwiększenia wchłaniania przezskórnego z innymi substancjami czynnymi.

Limonen jest stosowany w przemyśle kosmetycznym i chemii gospodarczej nie tylko przez swój zapach, ale też przez właściwości biodegradowalne, ekologiczne i przyjaznego dla środowiska rozpuszczalnika. Jest szybko wchłaniany przez inhalację albo przez skórę i metabolizowany także bardzo szybko. Limonen nie jest toksyczny, ani nie powoduje podrażnień skóry, ale niektóre z jego produktów, które się utleniają przez kontakt z powietrzem, prowokują podrażnienie skóry i błony śluzowej. Dzieje się to u około 3% osób narażonych na działanie wysokich dawek związku przez dłuższy okres czasu. Niemniej jednak limonen ma działanie terapeutyczne w niektórych chorobach i właściwości antyseptyczne, głównie wobec bakterii odpowiedzialnych za trądzik.

Badania na zwierzętach sugerują, że limonen ma działanie przeciwlękowe, ponieważ powoduje powstanie neuroprzekaźników – serotoniny i dopaminy w mózgu. W małych dawkach zwiększa efektywność działania układu odpornościowego, układu pokarmowego, a potrafi nawet przeciwdziałać rozwojowi komórkom rakowym piersi. Jego właściwości nadal testowane są klinicznie.

Linalol

linalol

linalol

Linalol to organiczny związek chemiczny, nienasycony alkohol alifatyczny, należący do grupy terpenów, posiadający intensywny zapach konwalii i lawendy (w tych roślinach znajduje się go najwięcej). Jest mieszaniną dwóch stereoizomerów: likareolu i koriandrolu. Jest on powszechnie stosowany w przemyśle do uzyskania zapachu w środkach czyszczących i higienicznych, jako produkt pośredni w przemyśle chemicznym i jako środek owadobójczy przeciw muchom i karaluchom, jednak nie jest użyteczny do odstraszania innych owadów. Olejek lawendowy łagodzi oparzenia skóry, a nawet może zmniejszyć skutki spożycia morfiny podawanej pacjentom w trakcie leczenia pooperacyjnego. Linalol wykazuje się mieć właściwości przeciwlękowe i przeciwbólowe. Stwierdzono to dzięki badaniom na zwierzętach laboratoryjnych.

Oprócz tych działań linalol ma właściwości przeciwdrgawkowe, które hamują aktywność glutaminianu. W ten sposób, możemy twierdzić, że ma działanie uspokajające, przeciwlękowe i przeciwnapadowe, a mechanizm działania linalolu oparty jest na modulacji neuroprzekaźników glutaminianu i GABA, więc dzieje się to w podobny sposób, jak w przypadku kannabinoidów. Zatem konopie, które zawierają zarówno THC i linalol będą prawdopodobnie przejawiać znaczne zwiększone działanie uspokajające i przeciwbólowe dzięki synergii między tymi dwoma związkami. Jednak rośliny konopi z CBD i/lub THCV i/lub CBDV i linalolem prawdopodobnie wytwarzają efekt synergiczny jako leki anty-ruchowe, które byłyby użyteczne w przypadkach epilepsji, nawet jako środek zapobiegawczy.

Eukaliptol

Eucalyptol

Eucalyptol

Organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, bezbarwna ciecz o zapachu kamfory, występująca w olejku eterycznym otrzymywanym z eukaliptusa, piołunu, bądź rozmarynu. Działa jako środek odstraszający owady, mimo, że jest produkowany przez niektóre storczyki aby przyciągać pszczoły. Eukaliptol jest stosowany jako dodatek do żywności, aby dodać smaku. Produkty zawierające eukaliptol mają go mniej niż 0,002%, ponieważ przyjmowanie większych ilości może wpłynąć na centralny układ nerwowy (CNS) i mieć działanie psychotropowe. Eukaliptol jest szeroko stosowany w przemyśle kosmetycznym i chemicznym, ale nadal jest klasyfikowany jako toksyna, która może mieć negatywny wpływ na płodność. Niektóre badania wykazały pewną skuteczność kliniczną eukaliptolu w leczeniu astmy i zapalenia zatok, a także jako lek przeciwzapalny i przeciwbólowy.

Badaczom udało się odkryć, że oddziałuje pozytywnie u chorych cierpiących na białaczkę. Wykazano, że ilość eukaliptolu, karenu i innych terpenów różni się w zależności od odmiany konopi, a najwięcej ich można znaleźć w Sativa – nawet do 20%, z kolei w Indica jest to 1%. Eukaliptol jest jednym z tych związków, które okazały się aktywne w OUN, która jest unikalną odmianą Sativa i że takie odmiany mają euforyczne działanie różniące się od odmiany indica. Dzięki temu wysnuć możemy hipotezę, że synergia między THC i eukaliptolem istnieje.

Kariofilen

Kariofilen

Kariofilen

Kariofilenem nazywamy mieszaninę trzech związków: α-kariofilen lub humulen, β-kariofilen, (który jest głównym składnikiem olejku z czarnego pieprzu) i tlenek kariofilenu, powstający w wyniku utleniania zarówno melisy i eukaliptusa. Każdy z tych związków jest obecny we wszystkich odmianach konopi. Tlenek kariofilenu jest sygnałem wykrywanym przez psy tropiące przeszkolone do znajdowania konopi. Musimy pamiętać, że jest to jeden z mniej lotnych terpenów i że, jak wspomniano wcześniej, jest odporny na proces dekarboksylacji, więc jest związkiem, który najłatwiej znaleźć w ekstraktach z konopi. W królestwie roślin, β-kariofilen odgrywa ewolucyjną rolę przetrwania, gdyż poprzez zwiększenie jego uwalniania roślina przyciąga do siebie owady, które mogą być groźne dla zwierząt roślinożernych. Tlenek kariofilenu bierze udział w systemie obronnym roślin, działa jako środek owadobójczy i przeciwgrzybiczny. Takie samo zadanie ma w roślinach CBC. Co więcej, tlenek kariofilenu wykazały skuteczność w medycynie na niektóre przypadki zakażenia grzybiczego. β-kariofilen ma właściwości przeciwzapalne i działa w dwóch etapach: pierwszy to blokowanie rozwoju stanu zapalnego, tak jak w przypadku mircenu i pinenu, a drugi to hamowanie receptora kannabinoidowego CB2.

Ten ostatni sposób działania sprawia, że ​​β-kariofilen to pierwszy z „nie-kannabinoidów”, który może być bezpośrednio spożywany przez ludzi i ma szeroki zakres pozytywnych właściwości terapeutycznych: przeciwzapalne (nawet przy atopowych zapaleniach), przeciwbólowe, przeciwzakrzepowe i ochronne. Zbierając wszystkie dowody możemy przewidzieć, że konopie zawierające zarówno CBD i kariofilen będą mieć istotne właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe działające na receptory kannabinoidowe i prostaglandyn.

Źródło: https://www.fundacion-canna.es/en/terpenes