Układ endokannabinoidowy

Aby w pełni zrozumieć układ endokannabinoidowy i jego rolę w procesach fizjologicznych i patologicznych ciała, musimy zwrócić uwagę na sposób w jaki nasz organizm jest zbudowany i kim naprawdę jesteśmy.

Nasze ciało jest niezależnym bytem będącym w stanie odbierać pewne informacje ze świata zewnętrznego poprzez zmysły, a następnie interpretować i opracować je w mózgu, by na końcu pozwolić reszcie naszego ciała do interakcji z tymi danymi. Ten schemat pozwala naszemu organizmowi do zaspokojenia potrzeb takich jak odżywianie i reprodukcja, a także świadomość zarówno własnej jaźni jak i świata zewnętrznego. Czymś znacznie trudniejszym do zrozumienia jest fakt, że nasze ciało tworzą grupy milionów komórek. Każda komórka jest niezależna, ma swoje indywidualne potrzeby energetyczne i posiada własny biochemiczny proces, aby je zaspokoić. Komórki te są grupowane w zależności od ich funkcji i różnorodności strukturalnej, budując w ten sposób różne narządy. Każdy organ odgrywa specyficzną rolę w organizmie człowieka, w celu utrzymania żywego organizmu. Organem odpowiedzialnym za utrzymanie i kontrolowanie funkcjonowania innych narządów, jak również przetwarzanie bodźców z zewnątrz, jest mózg.

Można powiedzieć, że system endokannabinoidowy jest systemem komunikacji. W zasadzie jest to układ nerwowy, ale może znajdować się również w innych narządach i tkankach ustrojowych niż mózgu. Układ endokannabinoidowy wydaje się być udoskonaloną wersją pierwotnego systemu komunikacji międzykomórkowej istniejącego w roślinach – układ arachidonowy.

Kwas arachidonowy jest kwasem tłuszczowym omega-6, który uczestniczy w procesie przekazywania sygnałów roślin i zwierząt. Reguluje obronę przed zakażeniami i sygnalizuje stres u roślin. Kontroluje również wzrost mięśni u zwierząt, rozszerzanie naczyń krwionośnych i tworzenie stanu zapalnego.

Zdjęcie 1

Artykuły-sistemaendocannabinoide_text_1

Układ endokannabinoidowy

Układ endokannabinoidowy jest zbudowany z receptorów kanabinoidowych i endokannabinoidów, które współdziałają w taki sam sposób, jak zamek z kluczem (rysunek 1). Receptorami kannabinoidowymi są białka błony komórkowej, które działają jak zamek z endokannabinoidami, które są endogenne – produkowane przez różne komórki organizmu. Układ endokannabinoidowy odgrywa rolę w procesach fizjologicznych (np modulowania uwalniania neurotransmiterów, regulacja odczuwania bólu, jak również układu sercowo-naczyniowego, przewodu pokarmowego i wątroby), które zostanie wyjaśnione bardziej szczegółowo w dalszej części tego artykuł.

Nazwa „Układ endokannabinoidowy” odnosi się do faktu, iż kannabinoidy produkowane są przez nasz organizm (endo-), a te podawane z zewnątrz (fitokannabinoidy) podszywają się pod te prawdziwe.

Receptory kannabinoidowe

Dwa główne receptory, które tworzą system endokannabinoidowy to CB1 i CB2. Przyjęto niedawno, że receptor GPR55 można uznać jako trzeci receptor kannabinoidowy. Wszystkie te receptory składają się z  transbłonowego białka zdolnego do wysyłania sygnałów do wnętrza komórki.

Receptory CB1 występują najobficiej w mózgu, a ich rozmieszczenie jest dobrze scharakteryzowane u człowieka. Receptory CB1 ulegają silnej ekspresji w hipokampie, jądrach podstawnych, korze i móżdżku. W mniejszej ilości występują w jądrze migdałowatym, podwzgórzu, jądrze półleżącym i rdzeniu kręgowym, a także w innych obszarach mózgu, przede wszystkim kresomózgowia. Receptory CB1 występują w kilku narządach obwodowych. Między innymi w wątrobie, płucach, mięśniach gładkich, układzie pokarmowym, komórkach trzustki ß, śródbłonku naczyń krwionośnych, narządów płciowych, układu odpornościowego, czuciowe nerwów obwodowych i nerwów współczulnych (Rysunek 2).

Zdjęcie 2

Artykuły-sistemaendocannabinoide_text_2

Występowanie receptorów CB2 jest bardzo różne i ograniczone głównie do peryferii układu odpornościowego, takich jak makrofagi, neutrofile, monocyty, limfocyty B, limfocyty T i komórki mikrogleju. Ostatnio wykazano również występowanie receptorów CB2 we włóknach nerwowych skóry i keratynocytach, komórkach kości, takich jak osteoblasty, osteocyty, osteoklasty, komórkach wątroby i komórkach wydzielania somatostatyny w trzustce. Obecność receptorów CB2 wykazano również w ośrodkowym układzie nerwowym, w astrocytach, komórkach mikrogleju i neuronów mózgu (rysunek 2). Istnieją dowody na istnienie receptorów CB2 w ludzkich neuronach. Obecność funkcjonalnych receptorów CB2 jest nadal przedmiotem dyskusji. Ostatnie badania sugerują, że receptor CB2 pośredniczy w emocjonalnych zachowaniach, takich jak schizofrenia, stany lękowe, depresja, zaburzenia pamięci.

Endokannabinoidy

Endokannabinoidy są długimi łańcuchami wielonienasyconych kwasów tłuszczowych zbudowanych z fosfolipidów błony komórkowej, w szczególności z kwasu arachidonowego. Dwoma głównymi endokannabinoidami są anandamid i 2-arachidonoiloglicerol (2-AG). Po tym jak anandamid syntetyzuje się w błonie komórkowej stymulowanej komórki, jest uwalniany w szczelinie wątroby, gdzie łączy się on receptory kannabinoidowymi. Po uwolnieniu anandamid transportowany jest ze szczeliny synaptycznej przez pasywną dyfuzję lub przez selektywnego przenośnika, który może być selektywnie hamowany przez różne związki, takie jak AM404. Jednakże te przenośniki nie został jeszcze zidentyfikowane. Obecnie uważa się, że anandamid biernie dyfuzuje przez membranę, a następnie umieszczany jest w cytoplaźmie przez białka wiążące kwasy tłuszczowe (FABP), później transportowany jest do mitochondriów.

Najobficiej występującym endokannabinoidem w mózgu jest 2-AG. Wysoka koncentracja 2-AG w mózgu gdzie jej stężenie jest około 200 razy większe niż anandamidu. 2-AG jest tworzony z fosfolipidów błony komórkowej, takich jak anandamid. Synteza 2-AG ma miejsce głównie za pośrednictwem fosfolipazy C. Tworzenie 2-AG ma miejsce przez podobny mechanizm jak anandamid. Degradacja 2-AG występuje głównie ze względu na działanie lipazy monoacylogliceroli (MAGL).

Inne endogenne kanabinoidy, które zostały zidentyfikowane to eter 2-arachidonylglycerol, zwany także noladin eter. Virodhamine, który został zaproponowany jako endogenny antagonista receptora CB1 i N-arachidonoyldopamine (NADA). Dwa inne związki o działaniu podobnym do endokannabinoidów to oleylethanolamid (OEA) i (PEA) palmythoilethanolamin. OEA w wysokich stężeniach mogą zmniejszyć spożycie pokarmu. PEA ma właściwości przeciwpadaczkowe i hamuje ruchliwość jelit.

Implikacje systemu endokannabinoidowego

Układ endokannabinoidowy posiada unikalne cechy różniące go od innych neuroprzekaźników. Po pierwsze, endokannabinoidy działają jako neuromodulatory, które hamują uwalnianie innych neurotransmiterów takich jak GABA (inhibitor główny neuroprzekaźnik) i glutaminian (główny inhibitor przekaźników nerwowych).

Funkcją systemu endokannabinoidowego jest regulacja homeostazy ciała. Układ endokannabinoidowy odgrywa ważną rolę w wielu aspektach funkcji neuronalnych, w tym uczenia się i pamięci, emocji, zachowań, żywienia i metabolizmu, bólu i neuroprotekcji. Bierze również udział w modulowaniu różnych procesów sercowo-naczyniowych i immunologicznych. Dystrybucja receptorów CB1 w mózgu koreluje z farmakologicznymi działaniami kannabinoidów. Wysoka gęstość w zwojach podstawy mózgu jest związana z wpływem na aktywność lokomotoryczną. Obecność receptorów w hipokampie i korze jest związana z wpływem na uczenie się i zapamiętywanie, a także z właściwościami psychotropowymi i przeciwpadaczkowymi. Niska toksyczność i śmiertelność są związane z małą ekspresją receptorów w pniu mózgu. Układ endokannabinoidowy oddziaływuje z wieloma neurotransmiterami, takimi jak acetylocholina, dopamina, GABA, histamina, serotonina, glutaminian, noradrenalina, prostaglandyn i peptydami opioidowymi. Interakcja tych neurotransmiterów jest odpowiedzialna za większość efektów farmakologicznych kannabinoidów.

Lokalizacja i dystrybucja receptorów CB1 i CB2 w układzie odpornościowym – komórki szpiku kostnego i białe krwinki. W zależności od konkretnego kannabinoidu, dawki i patofizjologii, system endokannabinoidowy oddziałuje immunosupresyjnie lub immunostymulująco.

Obecność receptorów CB1 i CB2 w narządach związanych z przyjmowaniem substancji odżywczych i odpowiadających za bilans energetyczny, takich jak wątroba, przewód pokarmowy, trzustka, śledziona, mięśniach szkieletowych i komórkach tłuszczowych, wyjaśnia działanie lecznicze kannabinoidów na regulację energii i spożywania pokarmów. Jedno ze znanych zastosowań Δ9-THC i innych związków, które działają w ten sam sposób na poziomie receptora to wzrost głodu i spożycia pokarmów w przypadku anoreksji, HIV lub nowotworu. W takich przypadkach Δ9-THC może aktywować obwodowe receptory CB1 i CB2, powodując szybkie zużycie cukru we krwi, który jest przechowywany w postaci tłuszczu w adipocytach, a tym samym wywołanie wzrostu chęci jedzenia.

Zdjęcie 3

Artykuły-sistemaendocannabinoide_text_3

Źródło: https://www.fundacion-canna.es/en/endocannabinoid-system

1 komentarz na temat "Układ endokannabinoidowy"

  1. Stosując od 26. XII, kiedy dostałem w prezencie i po 2 dniach ustąpiła spastyczność-(drętwienie, zesztywnienie i wieczne trzęsienie się mięśni) oraz zmniejszuła się intensywność bólu. Nie mama jeszcze ustalonej dawki. Bo zacząłem z GRUBEJ RURY, ale około 3-5 kropel
    2x dziennie raczej na noc 5 na lepszy odpoczynek.
    Będę miał problem skąd wziąć gdy się skończy. :-(

Napisz komentarz

Twoj adres email nie bedzie publikowany.

*